Kapitujt

Levitiku: 25. Vitet e shenjta

¹ Në malin e Sinait Zoti foli me Moisiun e tha:

² “Fol me bijtë e Izraelit e thuaju:

Kur të hyni në tokën që do t’jua jap unë, toka le ta shenjtërojë të shtunën në nder të Zotit. ³ Gjashtë vjet mbille arën tënde dhe gjashtë vjet kije vreshtin tënd dhe mblidhi frytet e saja; ⁴ porse të shtatin vit, edhe toka le ta ketë pushimin shtunor ‑ krejt viti e shtunë në nder të Zotit: mos e mbill arën tënde as mos e kij vreshtin tënd! ⁵ Çfarë toka të prodhojë vetvetiu, mos e korr as mos e vil rrushin e vreshtit tënd të pakirë. ⁶ Ushqehuni me çka të japë vetvetiu toka gjatë vitit shtunor: ti, shërbëtori yt, shërbëtorja jote, mëditësi yt dhe shtegtari që banon ndër ju, ⁷ bagëtitë e tua dhe egërsirat që jetojnë në tokën tënde: le të ushqehen prej sa toka të prodhojë vetvetiu”.

Viti jubilar

⁸ “Numërojini shtatë javë vitesh, d. m. th. shtatë herë shtatë, që të gjitha së bashku bëjnë dyzetë e nëntë vjet. ⁹ Atëherë bjerini trumbetës në muajin e shtatë, të dhjetën ditë të muajit, Ditën e shpërblimit, bini trumbetës anekënd vendit tuaj. ¹⁰ Të pesëdhjetin vjet shpalleni vit të shenjtë; kumtoni në mbarë vendin çlirimin e të gjithë banorëve. Ky le të jetë për ju jubile: le të kthehet secili në pronën e vet, le të kthehet secili në fisin e vet të mëparshëm. ¹¹ I pesëdhjeti vit le të jetë për ju jubile: mos mbillni, mos korrni çka të lind vetvetiu në arat dhe mos i vilni vreshtat e pakira, ¹² sepse është jubileu, një gjë e shenjtë për ju. Hani çka të mbijë vetvetiu në ara.

¹³ Në këtë vit jubilar secili prej jush le të kthehet në pronën e vet.

¹⁴ Kur t’i shitësh ndonjë gjë të afërmit tënd ose të blesh ndonjë gjë prej tij, askush të mos e shfrytëzojë vëllanë e vet, por të blejë prej tij sipas numrit të vjetëve pas jubileut ¹⁵ dhe ai le të shesë sipas numrit të viteve të fryteve. ¹⁶ Sa më shumë vite të mbesin pas jubileut, ashtu të rritet edhe çmimi dhe sa më pak kohë të numërosh, aq më pak të kushtojë shitja: sepse i duhet të shesë kohën e fryteve. ¹⁷ Mos i shrytëzoni bashkatdhetarët tuaj, por druaje Hyjin tënd, sepse unë jam Zoti, Hyji juaj”.

Dorëzania hyjnore për vitin shtunor

¹⁸ “Mbani urdhërimet e mia dhe urdhëresat, ruani dhe zbatoni që të mund të jetoni mbi tokë pa farë frike ¹⁹ e që toka t’ju prodhojë frytet e veta me të cilat të mund të ushqeheni e të ngiheni e që të mund të jetoni përmbi tokë pa frikën nga sulmi i askujt.

²⁰ Por nëse do të thoni: ‘Çka do të hamë të shtatin vit, nëse nuk do të mbjellim e nuk do t’i mbledhim frytet tona’? ²¹ Unë do ta bekoj vitin e gjashtë dhe do të prodhojë frytet e tri vjetëve: ²² do të mbillni të tetin vjet e do të ushqeheni me frytet e vjetra deri të nëntin vit: derisa të mbërrijnë prodhimet e reja, do të ushqeheni me të vjetrat”.

Kthimi i pronësisë

²³ “Toka nuk mund të shitet për përgjithmonë, sepse është imja, kurse ju jeni tek unë vetëm të ardhur e pendarë. ²⁴ Këndej, në mbarë vendin, ku do të keni pronë, do ta shisni me qyshke që toka të shpërblehet.

²⁵ Nëse vëllai yt bie ngushtë e i duhet të shesë ndonjë pjesë të pronës së vet, le të vijë si shpërblyes i afërmi i tij dhe le ta shpërblejë atë që ka shitur ai. ²⁶ Nëse nuk ka atë që mund ta shpëblejë dhe ai ia del ta fitojë çmimin për ta shpërblyer, ²⁷ le t’i numërojë vitet prej kohës që e ka shitur dhe t’ia kthejë tepricën blerësit e kështu ta kthejë pronën e vet. ²⁸ Nëse nuk i gjen mjetet për ta kthyer, toka le t’i mbesë blerësit deri në vitin e jubileut. Në vitin e jubileut çdo shitje le të kthehet tek i zoti, t’i kthehet atij që e ka pasur më parë.

²⁹ Kush e shet shtëpinë brenda mureve të qytetit, mund ta shpërblejë derisa të mos mbushet viti i shitjes. ³⁰ Nëse nuk e shpërblen e viti kalon, blerësi do ta ketë në posedim ai dhe pasardhësit e tij, brez pas brezi, dhe nuk do të mund të shpërblehet as në jubile. ³¹ Por, nëse shtëpia ndodhet në fshat, që nuk është i rrethuar me mure, le të shitet me të drejtat e arave: mund të shpërblehet dhe në jubile le t’i kthehet të zotit.

³² Shtëpitë e levitëve që gjenden në qytetet e pronës së tyre, mund të shpërblehen prej tyre në çdo kohë. ³³ Nëse e shpërblen ndokush prej levitëve, shtëpitë dhe qyteti në jubile le të t’i kthehen pronarit, sepse shtëpitë e qytetit të levitëve mbahen ndër izraelitë për pronë të tyre. ³⁴ Kurse kullotat rreth qyteteve të tyre nuk mund të shiten, sepse janë prona e tyre e përhershme.

B. Lidhur me popullin: huazim dhe shpërblim

³⁵ “Nëse vëllai yt bie në skamje e nuk ka me se të shpaguhet me ty, pranoje si të huajin e shtegtarin e le të jetojë me ty. ³⁶ Mos merr kamatë prej tij dhe as më shumë se i ke dhënë: druaje Hyjin tënd që të mund të jetojë vëllai yt te ti. ³⁷ Paratë e tua mos ia jep me kamatë, dhe mos kërko më shumë se është e drejtë për ushqim që i jep. ³⁸ Unë jam Zoti, Hyji juaj, që ju nxora nga dheu i Egjiptit për t’jua dhënë tokën e Kanaanit e për të qenë Hyji juaj.

³⁹ Nëse vëllai yt i shtyrë prej skamjes të shitet ty, mos e detyro të të shërbejë si skllav, ⁴⁰ por mbaje si rrogëtar e mëditës. Le të punojë te ti deri në vitin e jubileut ⁴¹ e atëherë le të dalë bashkë me fëmijët e tij e të kthehet në fisin e vet e në pronën e t’et. ⁴² Janë shërbëtorët e mi dhe unë i nxora nga dheu i Egjiptit: nuk bën të shiten si skllevër. ⁴³ Mos u sill me të ashpër pse je më i zoti, por druaje Hyjin tënd.

⁴⁴ Skllav e skllave mund të kesh prej popujve që janë përreth; prej popujve përreth bleni skllav e skllave. ⁴⁵ Mund të bleni edhe prej të huajve që banojnë ndër ju e prej familjeve të tyre që janë ndër ju dhe që u lindën në vendin tuaj. Të tillët mund të bëhen prona juaj ⁴⁶ dhe me të drejtën trashëgimore mund t’i kaloni në pasardhësit tuaj dhe mund t’i keni në pronë si skllevër përgjithmonë. Kurse kundrejt vëllezërve, izraelitëve, askush s’guxon të sillet keq.

⁴⁷ Nëse u pasurua i huaji ose shtegtari ndër ju dhe vëllai juaj si i varfër iu shit atij ose kujtdo prej farës së tij, ⁴⁸ mund të shpërblehet pasi të jetë shitur. Dikush prej vëllezërve të tij le ta shpërblejë ⁴⁹ ja ungji, ja djali i ungjit ose kushdo prej farefisit. Po qe se edhe ai vetë mundet, le ta shpëblejë vetveten, ⁵⁰ duke llogaritur me blerësin kohën që kur i është shitur deri në vitin e jubileut. Çmimi i shpërblimit të tij të jetë sipas vjetëve. Koha që e ka kaluar te pronari i tij le të vlerësohet si kohë e rrogëtarit. ⁵¹ Nëse janë shumë vjet që mbeten deri te jubileu, sipas këtyre vjetëve le t’i kthejë blerësit sipas çmimit të blerjes; ⁵² nëse janë pak, le t’i llogaritë me blerësin e le t’i kthejë për shpërblimin e vet sipas viteve të shpërblimit. ⁵³ Kundrejt tij le të sillet sipas rregullave që vlejnë për rrogëtar që merret prej vitit në vit. Ndër sy të tu të mos sillet ashpër me të.

⁵⁴ Nëse nuk mund të shpërblehet në këtë mënyrë, në vitin jubilar le të dalë ai e fëmijët e tij: ⁵⁵ sepse bijtë e Izraelit janë shërbëtorët e mi. Unë i nxora nga dheu i Egjiptit. Unë Zoti, Hyji juaj”.

Kapitujt